Gierzwaluwonderzoek kan noodzakelijk zijn bij de aanvraag van een omgevingsvergunning of bestemmingsplanwijziging. Na het uitvoeren van een ecologische quickscan kan de projectlocatie geschikt bevonden worden voor gierzwaluwen. Als gevolg daarvan is een gierzwaluwonderzoek nodig om de exacte effecten van de beoogde ontwikkeling in kaart te brengen.
Gierzwaluwen maken gebruik van bebouwing als nestlocatie, verder verblijven gierzwaluwen hun gehele leven in de lucht. In het najaar trekken de vogels naar het zuiden om te overwinteren. Doordat de daken en gevels van woningen steeds vaker geïsoleerd worden, neemt het aantal geschikte nestlocaties voor gierzwaluwen af.
Middels het gierzwaluwonderzoek wordt vastgesteld of gierzwaluwen gebruik maken van de bebouwing binnen de projectlocatie. Aan de hand van de bevindingen kan een ecologisch werkprotocol opgesteld worden om te voorkomen dat de Wet natuurbescherming overtreden wordt. Het is namelijk bij wet verboden opzettelijk nesten, rustplaatsen of eieren van van nature in Nederland in het wild levende vogels te vernielen, beschadigen of weg te nemen. Voor gierzwaluwen is tevens sprake van jaarronde bescherming van de nesten.
Het gierzwaluwonderzoek dient uitgevoerd te worden naar vastgestelde richtlijnen. Dit houdt in dat er 3 veldbezoeken plaats dienen te vinden in het broedseizoen.